Hallux valgus van a tot z - alles over 'bunions'

Wellicht heb je er nog nooit van gehoord, maar de hallux valgus is een vrij veel voorkomende aandoening aan de grote teen. Vooral bij vrouwen komt het veel voor. Heb jij ook last van de grote teen die scheef gaat staan? Lees dan even verder, dan vertellen we je alles over wat het is, of je het zelf misschien hebt en welke oplossingen er zijn.

Wat is hallux valgus?

Bij een hallux valgus (ook wel bunion genoemd) gaat de teen scheef naar buiten staan en kan er een knobbel aan de zijkant van de voet komen. Dit gaat vaak gepaard met een stekende pijn in de grote teen. Vooral het gewricht is dan gevoelig tijdens het lopen. En in schoenen die niet heel soepel zijn, kan dat extra pijn doen.

De oorzaken van hallux valgus zijn niet heel duidelijk, maar het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Verkeerd schoeisel, zoals hoge hakken kunnen een veroorzaker zijn, maar in veel gevallen lijkt het erfelijk te zijn.

Corrigeren van de grote teen

Eigenlijk zijn veel oplossingen voor een hallux valgus bedoeld om deze te corrigeren. Door druk uit te oefenen op het gewricht wordt geprobeerd de teen rechter te krijgen. En doordat het rechter gaat staan wordt de pijn ook minder. Belangrijk om te weten is dat hiervoor wel voldoende beweging mogelijk is in het gewricht. Als het gewricht niet meer te bewegen is en het dus erg vast zit, dan moet je voorzichtig zijn. Ook als je reuma of artritis hebt kun je niet zomaar druk gaan uitoefenen op de grote teen. Die druk op het gewricht kan namelijk onbedoelde gevolgen hebben zoals ontstekingen. Bij het gebruik van bijvoorbeeld een nachtspalk zul je dan midden in de nacht wakker kunnen worden van de pijn. Niet echt de bedoeling natuurlijk.

Hoewel je voorzichtig moet zijn bij het corrigeren, is het wel degelijk mogelijk. Wanneer de teen nog soepel te bewegen is (naar links naar rechts), dan is correctie mogelijk. Correctie gebeurt dus door druk uit te oefenen.

Tapen en (nacht)spalken

Hallux valgus tapen of een (nacht)spalk zijn de meest voor de hand liggende correctiemogelijkheden. Tapen van de teen moet meestal wel door een specialist hierin gedaan worden, zoals bijvoorbeeld een fysiotherapeut. Die wikkelt de tape dusdanig om de teen dat de stand in rechtere positie geplaatst kan worden.
Andere opties zijn spalken die ervoor zorgen dat de teen rechter gaat staan. Meestal hebben ze een klittenband constructie om de stand van de teen in te stellen.

Een bekende nachtspalk is bijvoorbeeld die van Bauerfeind, de Valguloc. Dit typen spalken heeft een kunststof constructie, waar de teen in komt te liggen en waarbij met een klittenband de correctie strakker of losser gesteld kan worden. Hoewel er altijd behoefte is om het snel te laten gebeuren, moet er wel geduld zijn. Te strak instellen gaat zeker pijn veroorzaken.

Andere oplossingen hebben niet zozeer een mechaniek om kracht of stand in de stellen. Deze zorgen voor één drukwaarde die tegengas moet geven aan het scheef groeien. Een hallux valgus brace of orthese is vooral gemaakt om tegendruk te geven. Hiermee kun je voorkomen dat de teen schever gaat groeien. Dit kan een prima oplossing zijn voor situaties dat de grote teen nog niet zo heel scheef staat en het gewricht makkelijk te bewegen is.

Teenspreiders

Ook worden er vaak teenspreiders gebruikt om de teen te corrigeren. De druk van het kussen dat tussen de tenen geplaatst wordt, zet de grote teen ook wat rechter. In schoenen kan dat soms best prettig zitten, omdat de knobbel dan minder tegen de schoen drukt. Voor gebruik in de schoen is het een prima oplossing, maar verwacht hier niet van dat de teen op de langere termijn recht gaat staan. Daarvoor is de druk gewoonweg niet voldoende.

Inlegzolen

De stand van de voeten kan zoals gezegd van invloed zijn op het scheef groeien van de voeten. Vooral bij een platvoet, spreidvoet of doorgezakte voeten komt er extra druk op de teen. Die druk kan scheefgroei bevorderen. Zodra de druk op de teen verminderd wordt kan dat effect verminderen. Een voor de hand liggende oplossing hiervoor zijn inlegzolen.

Zooltjes die de binnenkant en de voetboog ondersteunen kunnen ervoor zorgen dat druk verdeeld wordt onder de voet. Inlegzolen zijn er in diverse varianten en soms zie je door de bomen het bos niet meer. Let bij inlegzolen vooral op de ondersteuning die ze bieden. Meestal kun je dat snel genoeg zien aan de vorm van de zool. 

Steunzolen van de podoloog

Steunzolen door een podoloog laten aanmeten kan ook een goede oplossing zijn. Een goede podoloog kan de druk onder de voeten sturen door de vormgeving van de zool aan te passen aan je voet. Met een juiste combinatie van flexibiliteit en verhogingen kan de druk op de hallux (grote teen) geminimaliseerd worden. Nadeel van deze oplossing is dat de kwaliteit afhankelijk is van de betreffende podoloog en de materialen die ter beschikking staan. En bovendien is dit vaak een dure oplossing. Hoewel deels vergoed door de verzekering, zal de rekening bijna altijd boven de 150 euro komen.

Aangezien er ruim voldoende confectie (standaard) zooltjes verkrijgbaar zijn, is dit in de meeste gevallen ook ruim voldoende. En veel goedkoper, want de duurste zooltjes kunnen tot 70 euro kosten, maar meestal ben je tussen de 20 en 50 euro wel klaar. En de kwaliteit hoeft zeker niet minder te zijn.

Oefeningen

Zoals met vrijwel alle lichaamsdelen is ook de teen te trainen. Spieren en pezen zorgen voor flexibiliteit en kracht en een juiste herhaling van beweging kan problemen tegengaan. Er zijn ook speciale hulpmiddelen voor deze oefeningen, zoals een teen trainer. Het idee is om de tenen soepeler en sterker te maken door deze bewegingen. Ook hier geldt dat deze oplossing niet geschikt is voor mensen met artritis of reuma. Een overbelasting van het gewricht gaat dan snel ontstekingen opleveren.

Voorkomen van hallux valgus

Het valt niet helemaal mee om een scheve teen te voorkomen. Het dragen van goede schoenen is iets dat we altijd wel adviseren en hoge hakken zijn wat dat betreft een ‘no go’. Maar feit is dat je er altijd te laat achter komt dat je teen scheef groeit. Wanneer je het ziet is het eigenlijk al te laat. Dan kun je er alleen maar voor zorgen dat het niet verder gaat. En uiteraard valt het ook niet te voorkomen als het om de erfelijke variant gaat. Maar ook dan kunnen de juiste schoenen, evt. zooltjes, oefeningen en spalken zeker wel helpen. Zolang er beweging in het gewricht zit is vrijwel alles nog mogelijk.

Ervaringen met verschillende hulpmiddelen

De ervaringen van mensen ten opzichte van de diverse oplossingen lopen sterk uiteen. Dit komt eigenlijk omdat geen voet exact hetzelfde is. Wat de een prettig vindt, vindt de ander vreselijk en waar de ene soepele gewrichten heeft, is de ander stijf. Nog een ander vindt een nachtspalk irritant zitten en kan er niet door slapen, waar de ander er geen last van heeft. Uiteindelijk blijft het dus een kwestie van proberen. Dat kan uiteraard frustrerend zijn. Belangrijk is dat het juiste advies en goede producten verschil maken. Een duur product hoeft niet perse beter te zijn. 

Pijn verzachten

Hoe kun je de pijn bij de scheefgroei van de grote teen verminderen? Een beschermend kussentje of sokje kan dan al voldoende zijn. Een teenspreider van gel of een sok met silicone aan de binnenkant, voorkomt pijn. En deze producten zijn vaak eenvoudig in een schoen te dragen, zonder al teveel overlast. En voor de heer of mevrouw van 88 is dat natuurlijk belangrijk. Geen gedoe met moeilijke of ingrijpende oplossingen en ook zeker niet het risico lopen dat een oplossing voor extra overlast zorgt.

Uiteindelijk is het dus van belang om naar de situatie te kijken. Hoe ernstig is de halllux valgus, is deze te corrigeren en welke oplossing kiezen we dan? Een combinatie is dan natuurlijk ook mogelijk. Er is niets mis met het doen van oefeningen, dragen van zooltjes en het dragen van een nachtspalk. Doe vooral waar je jezelf prettig bij voelt en houd de vorderingen in de gaten. Het hoeft niet eens duur te zijn, zolang je maar logisch blijft nadenken over de oplossingen.

Pedimarkt heeft veel effectieve oplossingen

Jarenlange ervaring heeft een assortiment oplossingen opgeleverd die effectief zijn. De keuze van het juiste product voor de situatie is echter wel van belang. Als je dit niet zelf weet, dan kun je gewoon contact met ons opnemen. Dan helpen we je een goede keuze te maken.

Meer weten over hallux valgus? Bekijk onze voetklachten pagina.